İnternet Bankacılığı Nedir? Risk Nerede Oluşmaktadır?

İnternet bankacılığını kısaca tanımlamak gerekirse; banka şubesine gitmeden, internet erişimi olan bir bilgisayar veya telefon aracılığıyla yapılan bir uygulama olup para yatırma hariç birçok bankacılık işlemini kapsar.

İnternet bankacılığı ile işlem kolaylığı ve zamandan tasarruf etmek gibi faydalar mevcut ise de insan hayatını kolaylaştıran bu faydaları oluşturulan enstrümanlar birtakım riskleri de beraberinde getirmektedir. Kötü niyetli kişiler tarafından bu riskler değerlendirilerek kişilerin banka hesaplarında bulunan her türlü mevduatlarının çalınmasının yanı sıra birçok kredi işlemleri ile hesap sahiplerini borçlandırarak da kişileri maddi zarara uğratmaktadırlar. Dolandırıcılık suçunu işleyen bu kişilerden uğranılan zararın tazmini genelde pek mümkün olamamaktadır. İşte bu noktada bir güven kurumu olarak faaliyet gösteren bankaların sorumluluğu zararın karşılanması noktasında önemlidir.

Dolandırıcılık Suçu Nedir?

Dolandırıcılık suçu türü Türk Ceza Kanunun Malvarlığına Karşı Suçlar başlığı altında ve 157. maddesinde düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunun 157. maddeye göre dolandırıcılık suçu, “Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası verilir.” Şeklinde düzenlenmiş olup, kanunun 158-1/f maddesine göre ‘‘Bilişim ya da internet yolu ile banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması ile İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur’’ şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Bu Suçlarda Bankanın Sorumluluğu Nedir?

Bir güven kurumu olarak faaliyet gösteren bankaların internet bankacılığı işlemlerinin güvenilir ve sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için gerekli olan önlemleri alması, internet bankacılığı kullanmak suretiyle saklanan kişisel verilere ulaşmaya çalışan kişilerin, gerçekten hesap sahibi veya yetkili erişimci olup olmadığını tespit etmesi gerekmektedir.  

Banka, müşterilerin hesap hareketlerini takip etmeli ve müşterinin her zaman yaptığı işlemlerden farklı ve daha önce yapmadığı veya olağan dışı bir işlemi olduğunda bankanın bu durumu fark etmesi ve bu işlemler için ayrıca onay alması; aldığı onayın ‘geçersiz’ olduğundan şüphe etmesi durumunda hesap sahibinin güvenliği açısından işlemi durdurmak gibi önlemler alması gereklidir. Örneğin hesap sahibinin internet bankacılığını kullanırken hiç kullanmadığı farklı bir cihazdan ve/veya farklı bir şehirden hesaplarına giriş yaparak işlem yapmak istemesi halinde banka tarafından hemen duruma müdahale edilerek işleme devam edilebilmesi için gerekli, makul ve güvenilir düzeyde yeni işlem onayı alınmalıdır.

Yargıtay bir kararında özetle, ‘Bir güven kurumu olarak faaliyet gösteren bankalar objektif özen yükümlülüğünün yerine getirilmemesinden kaynaklanan hafif kusurlarından dahi sorumludurlar.şeklindeki hükmü gereğince banka, değişen ve gelişen teknoloji ile sundukları internet bankacılığı hizmetinde basiretli bir tacir gibi davranmalı, bundan doğan özen yükümlülüğü kapsamında hareket ederek gerekli olan altyapıyı sağlamalı ve sistemi güvenli bir şekilde çalışır vaziyette tutmalıdır.  

Yine Yargıtay başka bir kararında, banka hesabındaki parası bilgisi dışında çekilen kişinin, yapılan bu işlemde, üçüncü kişilerle iş birliği ile veya başka şekilde kusurlu davrandığı kanıtlanmadıkça, bankanın hesaptan çekilen tüm paradan sorumlu olduğuna hükmetmiştir.

Söz konusu kararda, “davalı banka tarafından, hesapta bulunan paranın güvenliğinin tam olarak sağlanamadığı, kötü niyetli kişilerin işlemlerine karşı korunamadığı, bu kişilerin eylem ve işlemlerine karşı koruyacak etkili mekanizmayı, güvenlik önlemlerini geliştirmediği, bu önlemleri kullanmayı, müşterileri için zorunlu hale getirmediği anlaşılmaktadır denilerek, bankanın sorumluluğu ve yeterli derecede güvenlik sağlamasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Sonuç olarak, son dönemdeki Yargıtay kararlarında da belirtilen ilkeler dikkate alındığında internet dolandırıcılığı yoluyla bankadaki her türlü mevduatı çalınan; çeşitli kredilerle ya da kredi kartından para çekilmesi yolu ile uğranılan zarardan bankanın sorumlu olması gerektiğini düşünmekteyiz.

Konuyla ilgili karşılaşabileceğiniz mağduriyetler ve süreçle ilgili herhangi bir sıkıntı yaşamamak adına konu hakkında bir avukattan destek almanız büyük bir önem arz etmektedir.

*************************************************

Haftaya görüşmek üzere..

Sorularınız için aşağıdaki adreslerden ulaşabilirsiniz.

www.instagram.com/av.gurbuzkamburoglu

[email protected]