Yurdumuz genelinde Fındık üreticisi tarafından üretimi yapılan fındık Dünya üretiminin geneline bakıldığında Yurdumuz geneli olarak %51 fındık üretimi Türkiye’nin elinde bulunuyor. Her yıl Fındık hasat mevsimi yaklaşmaya başlayınca olmayan fındık rekoltesini yüksek göstererek zor şartlarda fındık yetiştiren üreticin sıkıntıları artıyor. Bulunduğumuz Karadeniz Bölgesinde diğer bölgelere göre fındık tarımı daha zor yapılıyor. Diğer bölgelerdeki, arazi şartları Karadeniz bölgesine göre makinalı tarım aletlerinin arazide çalışmasıyla fındık üreticisine kolaylık sağlarken bölgemizde bu olmuyor. Bölgemiz şartlarında imece usulü paralı gündelikçiyle yapılan fındık üretimi çiftçileri zorluyor.
ÇKS İşlemleri İnternetten Yapılmıyor
Tarımsal destekleme kapsamında ilk kez 2005 yılında Fındık Üreticisine destekleme ödemesi olarak yapılmaya başlandı. İlk başladığı yıllarda 160 TL olan ÇKS dönüm başına ödeme son yıllarda 170 TL oldu. Bu sene yılsonuna kadar yapılacak olan ÇKS Alan bazlı destek ödeme evrakları ilk başlandığından günümüze kadar geçen 20 yılda şeker gibi eridi destekleme parası yarım kilo peynir de almıyor artık. ÇKS Artık E Devlet Kapısından Yapılmıyor; Vatandaşı artık arazi desteklemesi yapmamaya zorluyorlar. Karadeniz bölgesinde diğer bölgelerin aksine çok dönümlü arazi bulunmuyor. Her gün küçülen araziyi genel olarak düşe düşe 2 dönüm fındık bahçesini daha internet ortamından yapılmıyor. İşlem onayına gidince Ziraat odasına aidatınızı yatırmanız gerekiyor diyorlar daha doğrusu sen ÇKS Yaptırma diyorlar. Gurbetteki adam internetten yapamadıktan sonra bunun ne önemi var. Mesleğimiz gereği Bulunmuş olduğumuz İlçe Ziraat Odası Dosya kabulü alan görevliye konuyu arz ettim evet doğru 1 Dönüm İle 10 Dönüm bandındaki fındık çiftçisinin 321 lirayı ödeyerek hesabını aktifleştirebilir dedi. Evet buradan şöyle bir kısa güncelleme yapalım vatandaşın 2 dönüm fındık bahçesinden ÇKS parası alması için sabah evinden çıkacak bir gün kaybı olacak araç ile ilçe merkezine inecek oradan da yemek ve bazı harcamalar yapacak bunları hesapladığında bu vatandaş daha alan bazlı fındık ÇKS yaptırmasa daha avantajlı olacak hiç olmasa parası cebinde kalacak buhar olarak uçup çiftçi fakirleşmeyecek diyoruz. Bu ilk başladığı yıllarda 50 tl olan Ziraat odası ödemesi 20 yılda uçarcasına 321 liraya yükseldi ancak fındık çiftçisine destekleme her zamanki gibi yerinde sayıyor. Bulunduğumuz bölgede fındık üreticilerinin sorunları bir türlü bitmek bilmiyor. Fındık destekleme poliçesini güncellemenin bir anlamı bulunmuyor bu şartlarda bende bir fındık çiftçisiyim kimse bu yazıyı okuyunca hadi ya demesin kendinizi kandırmayalım diyorum. Doğal Afet Don Fındık Üreticilerini Yaktı Ardından Yapılan Müjdeli Haber de Fındık Üreticisinin yüzünü güldürmedi. Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamada 1 Şubat - 13 Nisan 2025 tarihleri arasında yaşanan zirai don afeti nedeniyle ürünleri yüzde 20 ve üzeri zarar gören çiftçilere destek ödemesi yapılacak. Resmi Gazetede yayımlanan karara göre, tarım sigortası olmayan veya sigortadan tazminat alamayan üreticiler de bu destekten faydalanabilecek dedi.
65 İLDE 16 ÜRÜN İÇİN DESTEK VERİLECEK DEMİŞTİ;
Zirai don olayından etkilenen 65 ilde, 16 ürün için destekleme ödemesi yapılacak. Destek verecek ürünler arasında antep fıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina, portakal, şeftali/ nektarin, üzüm, vişne ürünleri yer alıyor.
KİMLER YARARLANABİLECEK?
Destekten, tarım sigortası bulunmayan, sigortası olup don teminatı olmayan, sigortasında don teminatı olan fakat tazminat alamayan çiftçiler faydalanabilecek.
BAŞVURULAR VE ÖDEME TAKVİMİ
Ödemeler için 30 Nisan-24 Temmuz 2025 tarihleri arasında sisteme girişi yapılmış veriler dikkate alınacak. Bu veriler üzerinden hesaplanan destekler, T.C. Ziraat Bankası aracılığıyla çiftçilere ödenecek demişti ancak hiç de öyle söylendiği gibi adaletli bir ödeme yapılmadığına şahit olduk. Şalpazarı İlçe geneline göre duyduklarımı buradan anlatıyorum yüksek rakımlı bölgelere göre ödeme yapıldığına tanık olduk bu da bu ödemelerin 65 il genelinde bütün mağdur çiftçilere ödenecek demişti Cumhurbaşkanı ancak sahil kısımdaki fındık üreticisinin fındık bahçesi kışın dondan yazında aşırı sıcaktan yandı kavruldu üretici bahçeye fındık toplamaya girmedi ancak sahil kesimdeki mağduru kimse görmediğine şahit olduk. Büyükliman havzasında fındık üreticisinden kime dokunsak kendimizi kurtaramıyoruz. Onlarda bizlerde haklıyız ancak mağdur ailelerin dertlerini duyan yok. Bir fındık üreticisi şöyle anlatıyor benim fındık arazim yüksek kısımda ancak her zamankinden daha fazla ürün aldım bir de üstüne dondan zara görmüş senin arazin diye de havadan nakit ödeme yaptılar dedi. Bu üretici haklı belki de ömründe sahil bandındaki fındık üreticisi kadar fındık bahçesine bakım yapmıyor ancak adaletsizce yapılan dağıtımdan nemalanıyor. Bir başka fındık üreticisi gerekli olan bütün bakım ve ilaçlamalarımı yaptım 1 ton üzeri fındık sattığım arazimden 50 kilo fındık olmadı ben neden yalan söyleyeyim arazim önce dondan sonrada aşırı sıcaklardan etkilendi. Cumhurbaşkanımız bütün mağdurlara ödeme yapılacak demişti yine bilgilendirmelerde hata oluştu bir yerlerde. Bu arada belki de önümüzdeki yıl fındık bahçesinde yeterli ürün alamayacağız kokarca istilasına bir çözüm bulunmadı. Dar gelirli vatandaş fındıklarını satmadılar fındık fiyatı yükselecek derken tam tersine fındık fiyatı dibe vurdu. Tüccarlar vatandaşın elinde tuttuğu fındığı ucuza almak için fiyat indirerek fındık üreticilerini fındıklarını Pazar indirtmek istiyorlar. Haftaya bir başka güncel konularda görüşmek üzere hoşça kalınız değerli okuyucularım.