<strong>Tonya Merkez Ali İbni Ömer Camisi'nin beratı bulundu. Beratı bulan İstanbul Yıldız Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Hacısalihoğlu'ndan önemli açıklamalarda bulundu.<br /> <br /> <img class="detayFoto" src="https://www.buyuklimanpostasi.com/images/upload/Ali_Ybni_Omer_Cami_2.jpg" /></strong><br /> <br /> Padişah II. Mahmut tarafından onaylanan 11 Temmuz 1821 tarihli beratta, camiye ilk imam hatip atamasının da yapıldığını belirtiyor. Prof. Dr. Mehmet Hacısalihoğlu konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada: "Tonya'da Hacısalihzade Ali Ağa tarafından 19. yüzyıl başlarında inşa ettirilen caminin kuruluş ve ilk imam-hatip tayini beratı İstanbul'da bulunan Başbakanlık Osmanlı Arşivinde Evkaf Beratları arasında muhafaza edilmektedir.(EV.BRT.282/77) Sultan II. Mahmud tarafından verilen ve padişahın tuğrasını taşıyan berat Hicri 10 Şevval 1236, miladi 11 Temmuz 1821 tarihini taşımaktadır. Bu berat 1898'de ayın camiye imam ve hatip tayini için yapılan başvuru da Tonya'dan İstanbul'a gönderilen evraklar arasında bulunmuştur.<br /> Berata göre Trabzon'a bağlı Tonya Nahiyesi Ortamahalle'de Ömeroğlu Ali isimli hayırsever tarafından padişah izniyle bir cuma camisi inşa edilmiştir. Bu camiye imam ve hatip olarak, yapılan imtihan sonucunda bu görevler için ehliyeti olduğu tespit edilen ve caminin banisinin oğlu olan Mevlana Molla Hasan tayin edilmiştir." dedi.<br /> Hacısalihoğlu açıklamasına şöyle devam etti: "Ali Ağa konağını Ortamahalle'ye inşa ederek Ağırköy'den Ortamahalle'ye taşımıştı. Konakyanı'na bir Cuma camisi inşa ettirerek burayı nahiyenin dini merkezi haline getirmişti. Daha sonra bu caminin yanında bir medrese inşa ettirmiştir. Osmanlı döneminde Cuma namazları yalnızca izin verilen camilerde kılınmaktaydı ve Ali Ağa Camii Cuma günleri civar mahalle ve köylerden gelen ahalinin Cuma namazlarını kıldığı cami haline geldi. Cuma namazı kılınan camilerin bulunduğu bölgede aynı gün alışveriş için Cuma pazarı kurulması da yaygın olduğundan bu caminin kurulmasıyla birlikte caminin çevresinde pazar kurulmaya başlandığı tahmin edilebilir. Böylece Konakyanı nahiyenin ticaret merkezi haline de gelmiş oldu.<br /> Sultan II. Mahmud tarafından verilen beratta Ali Ağa'nın Tonya Ayanı ve Ağa olarak zikredilmeyip Ali bin Ömer(Ömeroğlu Ali) olarak belirtilmesi padişahın hükümlerinde ve padişaha yazılan arzlarda yaygın bir usuldür." <br /> BERAT’IN TRANSKRİPSİYONU:<br /> [Tuğra] Mahmud Han bin Abdulhamid Han el muzaffer daima<br /> 1) Nişan-ı şerif-i alişan-ı sami-mekân-ı Sultani ve tuğra-yı garra-yı cihan-sitan-ı hakani hükmü oldur ki<br /> 2) Medine-i Trabzon muzafatından Tonya Nahiyesinde Ortam<a name="_GoBack"></a>ahalle’de vaki’ ashab-ı hayratdan mahalle-i mezbur sakinlerinden Ali bin Ömer nam sahibü’l-hayrın ba-izn-i<br /> 3) hümayun müceddeden bina ve minber vaz’ eylediği cami’-i şerife imam ve hatib nasb ve ta’yin olunmak lazım ve mühim olmağla lede’l-imtihan istihkakı zahir ve nümayan olan bani-i merkumun<br /> 4) sulbi oğlu işbu rafi’-i tevki’-i refi’ü’ş-şan-ı hakani Mevlana Molla Hasan ibnü’l-merkum Ali her veçhile layık ve mahal ve müstahık olmağın imamet ve hıtabet-i mezkure bervech-i hasbi tevcih olunub yedine<br /> 5) müceddeden berat-ı şerif-i alişanım virilmek babında Akçaabad ma’ Yemhura kazası naibi Mevlana Mahmud Kâşif zide ilmuhu arz itmeğin kimesne üzerinde olmadığı Anadolu muhasebesi ve aklam-ı saire ve nişan-ı<br /> 6) hümayundan ba’det-derkenar merkuma tevcih ve sadaka idüb bu berat-ı hümayun-ı saadet-makrunı virdüm ve buyurdum ki ba’delyevm Merkum Molla Hasan ibnülmezbur Ali varub zikr olunan<br /> 7) cami-i şerifde imam ve hatib olub hıdmet-i lazımelerin mer’i ve mü’edda kıldıktan sonra bervech-i hasbi mutasarrıf olub vâkıfın hayratı ve devam-ı ömr ve devleti içun duaya müdavemet göstere.<br /> 8) olbabda taraf-ı ahardan bir veçhile dahl ve ta’arruz kılmayalar. Şöyle bilüb alamet-i şerife itimat kılalar<br /> Tahriren fi’l-yevmi’l-‘aşir min şehri Şevvali’l-mükerrem sene sitte ve selasin ve mieteyn ve elf. [10 Şevval 1236/11 Temmuz 1821]<br /> 9) Be makam-ı Konstantiniyye<br /> <br /> <br />